Tổng hợp thông tin về bệnh huyết áp cao (tăng xông)

Theo báo cáo thống kê của Hội Tim mạch Việt Nam:

Có đến 51,6% người bệnh cao huyết áp nhưng không biết mình mắc bệnh

38,9% bệnh nhân đã biết mình bị cao huyết áp nhưng chưa điều trị

63,7% người bị tăng huyết áp được điều trị, nhưng chưa đạt được huyết áp mục tiêu dưới 140/90 mmHg.

HUYẾT ÁP LÀ GÌ?

Huyết áp là áp lực máu ở trong lòng động mạch góp phần giúp cho máu được di chuyển trong động mạch tới các mô và cơ quan.

Chúng ta quan tâm tới 2 chỉ số quan trọng là: Huyết áp tối đa (còn gọi là huyết áp tâm thu) là do lực co bóp của tim tạo nên. Huyết áp tối thiểu (còn gọi là huyết áp tâm trương) là do trương lực thành mạch tạo nên.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, huyết áp bình thường đo ở cánh tay là ≤ 120/80mmHg. Trường hợp có bệnh tiểu đường (đái tháo đường) hoặc bệnh thận, huyết áp tốt nhất là dưới 130/80 mmHg.

Thông thường, HA ban ngày cao hơn ban đêm, HA hạ xuống thấp nhất vào khoảng 1-3 giờ sáng khi ngủ say và cao nhất từ 8 – 10 giờ sáng. Khi vận động, gắng sức thể lực, căng thẳng thần kinh hoặc khi xúc động mạnh đều có thể làm HA tăng. Ngược lại, khi cơ thể được nghỉ ngơi, thư giãn, HA có thể hạ…

THẾ NÀO LÀ HUYẾT ÁP CAO?

Huyết áp cao hay còn gọi là cao huyết áp, tăng huyết áp, tăng xông. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tăng huyết áp khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.

Bảng phân loại tăng huyết áp

Nội dung Huyết áp tâm thu (mmHg) Huyết áp tâm trương (mmHg)
Tối ưu < 120 < 80
Bình thường < 130 < 85
Bình thường cao 130 – 139 85 – 89
THA giới hạn 140 – 149 90 – 94
THA độ 1 (nhẹ) 140 – 159 90 – 99
THA độ 2 (trung bình) 160 – 179 100 – 109
THA độ 3 (nặng) ≥ 180 ≥ 110
THA tâm thu đơn độc > 140 < 90

Tim bơm càng nhiều máu, động mạch càng trở nên hẹp, áp lực lên thành mạch càng lớn, huyết áp càng tăng cao.

Dự báo đến năm 2025 có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới bị tăng huyết áp.

Một điều đáng quan tâm nữa là huyết áp cao được coi là nguyên nhân hàng đầu gây tai biến mạch máu não, đột quỵ, tử vong,…

NGUYÊN NHÂN GÂY HUYẾT ÁP CAO

Theo Y học cổ truyền có thể là:

  • Do nóng giận, áp lực căng thẳng, lo sợ gây tổn thương 2 tạng can, thận âm.
  • Do bệnh lâu ngày, thể chất suy yếu; thận âm, thận dương suy (thận âm suy hư hỏa bốc lên, thận dương suy chân dương nhiễu loạn ở trên).
  • Do đàm thấp ủng trệ gây trở tắc thanh khiếu. Đàm thấp có thể do ăn uống không đúng cách, gây tổn hại tỳ vị hoặc do thận dương suy không khí hóa được nước làm sinh đàm.

Theo Y học hiện đại:

1.Tăng huyết áp nguyên phát.

Khi tăng huyết áp không tìm thấy nguyên nhân gọi là tăng huyết áp nguyên phát chiếm tỷ lệ 90% trường hợp tăng huyết áp (theo Gifford và Weiss).

Phần lớn tăng huyết áp nguyên phát thường gặp ở người trung niên và người cao tuổi.

Có nhiều yếu tố thuận lợi làm xuất hiện bệnh tăng huyết áp nguyên phát như:

-Yếu tố di truyền: Trong gia đình nếu ông, bà, cha, mẹ bị bệnh huyết áp cao thì con cái có nguy cơ mắc bệnh này nhiều hơn.

-Tuổi cao: tuổi càng cao thành động mạch bị lão hóa và xơ vữa làm giảm tính đàn hồi và trở nên cứng hơn vì thế làm cho huyết áp dễ tăng cao.

-Ít vận động thể lực được coi là một nguy cơ của bệnh THA.

-Có nhiều stress (căng thẳng, lo âu quá mức): nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng căng thẳng thần kinh, stress dẫn đến các chất trung gian hóa học là Adrenalin, noradrenalin làm cho động mạch bị co thắt dẫn đến tăng huyết áp.

-Ăn mặn: Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều muối ở người huyết áp cao thì tần suất huyết áp tăng cao rõ rệt. Người dân ở vùng biển có tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp cao hơn nhiều so với những người ở đồng bằng và miền núi.

-Chế độ ăn ít rau xanh quả tươi, ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, chiên rán  làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp.

-Hút thuốc lá, thuốc lào: trong thuốc lá, thuốc lào có chất nicotin kích thích hệ thần kinh giao cảm làm co mạch và gây tăng huyết áp. Nhiều nghiên cứu cho thấy hút một điếu thuốc lá có thể làm tăng huyết áp tâm thu lên tới 11 mmHg và huyết áp tâm trương lên 9mmHg và kéo dài trong 20-30 phút.

-Bệnh tiểu đường (đái tháo đường): Khi có cả huyết áp cao và tiểu đường làm tăng gấp đôi nguy cơ tử vong so với bệnh nhân tăng huyết áp đơn thuần.

-Rối loạn lipid máu (mỡ máu cao): Nồng độ Cholesterol và triglycerid máu cao (mỡ máu cao) là nguyên nhân chủ yếu của quá trình xơ vữa động mạch và dần dần làm hẹp lòng các động mạch cung cấp máu cho tim và các cơ quan khác trong cơ thể. Động mạch bị xơ vữa sẽ kém đàn hồi và cũng chính là yếu tố gây tăng huyết áp.

-Thừa cân, béo phì: người béo phì hay người tăng cân theo tuổi (trung niên, cao tuổi) cũng làm huyết áp tăng nhanh.

-Uống nhiều bia, rượu: Đối với những người dùng thuốc điều trị tăng huyết áp thì uống rượu, bia quá mức hoặc nghiện rượu sẽ làm mất tác dụng của thuốc hạ áp như vậy làm cho bệnh càng nặng hơn.

2.Tăng huyết áp thứ phát:

Có khoảng 10% bệnh nhân bị tăng huyết áp có nguyên nhân gọi là tăng huyết áp thứ phát, đây là các trường hợp mà tăng huyết áp là hậu quả của các bệnh khác như bệnh nội tiết, bệnh hẹp động mạch thận hay hẹp eo động mạch chủ, bệnh thận, viêm não, …

TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH HUYẾT ÁP CAO?

Đa số người mắc bệnh tăng huyết áp không có triệu chứng gì và thậm chí còn không biết mình bị bệnh. Nhiều người khi đi khám một bệnh khác hoặc khám định kỳ mới phát hiện cao huyết áp. Chính vì thế tăng huyết áp còn được gọi là ‘kẻ giết người thầm lặng”.

Dưới đây là các triệu chứng thường gặp ở người bệnh cao huyết áp khi bệnh đã tiến triển nặng như:

-Tê bì chân tay (tê cứng các chi):  Huyết áp tăng cao liên tục không được kiểm soát dẫn đến tê liệt các dây thần kinh trong cơ thể.

– Đau nhức, nặng đầu hay đau đầu dữ dội: Phía sau gáy hay trước trán, thường vào buổi sáng, đôi khi kéo dài cả ngày.

– Hoa mắt chóng mặt, choáng váng, ù tai

– Mất ngủ, ngủ không sâu giấc, giấc ngủ chập chờn, khó đi vào giấc ngủ

– Khó thở, đau tức ngực, đau nhói vùng tim, mệt mỏi

– Hồi hộp, đánh trống ngực

– Đỏ mặt, buồn nôn, nôn

– Suy giảm thị lực.

Bởi vậy, người bệnh huyết áp cao khi có các dấu hiệu kể trên cần nhanh chóng kiểm tra huyết áp tại nhà và đến các cơ sở y tế gần nhất để khám, xác định bệnh và điều trị kịp thời.

Tê bì chân tay – biểu hiện thường gặp của bệnh huyết áp cao

TĂNG HUYẾT ÁP CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Nhiều nghiên cứu cho thấy người bị tăng huyết áp nếu không được kiểm soát thì nguy cơ bệnh động mạch vành tăng gấp 3 lần, suy tim tăng 6 lần, đột quỵ tăng 7 lần.

Các biến chứng do tăng huyết áp gây ra có thể cấp tính, có thể thầm lặng do đó không những ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn nguy hiểm đến tính mạng, để lại gánh nặng lớn cho gia đình và xã hội.

Tăng huyết áp không kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng:

*Trên tim mạch:

– Nhồi máu cơ tim, đột quỵ: Tăng huyết áp lâu ngày sẽ làm hỏng lớp nội mạc của mạch vành, các phân tử Cholesterol tỷ trọng thấp dễ dàng đi từ lòng mạch máu vào động mạch vành, sau đó hình thành mảng xơ vữa động mạch và làm hẹp mạch vành. Khi bị hẹp động mạch vành nhiều, người bệnh sẽ thấy đau ngực, tức ngực khi gắng sức, vận động nhiều, leo cầu thang, cơn đau giảm khi người bệnh nghỉ ngơi. Nếu mảng xơ vữa động mạch bị nứt, vỡ thì trong lòng động mạch vành hình thành cục huyết khối, làm tắc động mạch vành dẫn đến người bệnh bị nhồi máu cơ tim hay đột quỵ. Người bệnh sẽ thấy đau dữ dội trước ngực, khó thở, đổ mồ hôi, đau có thể lan lên cổ, tay trái và sau lưng.

– Suy tim: Khi bị tăng huyết áp, tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu chống lại áp lực cao ở thành mạch, dẫn đến phì đại thất trái, các sợi cơ tim dần dày lên, tăng thời gian co bóp, cuối cùng dẫn đến suy tim.

*Trên não:

-Xuất huyết não: Huyết áp tăng cao đột ngột  khiến cho các mạch máu não không chịu nổi áp lực dẫn đến bị vỡ, lúc đó người bệnh bị xuất huyết não gây liệt nửa người hoặc liệt hoàn toàn, nặng thì có thể tử vong. Triệu chứng của bệnh nhân tùy vùng xuất huyết lớn hay nhỏ, và tùy vị trí vùng xuất huyết.

-Nhũn não: Cao huyết áp làm hẹp mạch máu nuôi não, nếu mảng xơ vữa bị nứt, vỡ, làm hình thành cục máu đông, làm tắc mạch máu não gây chết 1 vùng não hay còn gọi là nhũn não.

– Thiếu máu não: Cao huyết áp làm hẹp động mạch cảnh, động mạch não, làm máu bơm lên não không đủ khiến người bệnh thấy chóng mặt, hoa mắt, tê bì chân tay, thậm chí bất tỉnh.

*Trên thận:

-Suy thận: Huyết áp cao khiến cho màng lọc của các tế bào thận bị hẹp làm cho thận tiết ra nhiều chất Renin gây huyết áp tăng cao hơn. Nếu không kiểm soát kịp thời dễ dẫn đến hư màng lọc khiến cho người bệnh tiểu ra protein (nước tiểu có lẫn máu) lâu ngày gây suy thận.

*Trên mắt:

– Suy Giảm thị lực: Do sự dày, hẹp các mạch máu làm cho nhãn cầu bị rách dẫn đến suy giảm thị lực nguy cơ xuất huyết võng mạc, phù đĩa thị giác thậm chí có thể dẫn đến mù lòa.

* Trên chuyển hóa:

– Khi mỡ trong máu tăng cao (mỡ máu cao) hay tăng Insulin kèm thêm bệnh huyết áp cao có nguy cơ bị bệnh đái tháo đường.

Huyết áp cao nguy cơ gây xơ vữa động mạch

ĐIỀU TRỊ HUYẾT ÁP CAO

1.Điều trị tích cực không bằng thuốc:

*Nhớ huyết áp như nhớ tuổi của mình

Mục tiêu điều trị cao huyết áp là để giữ cho huyết áp của bệnh nhân ổn định ở mức cho phép, thường là dưới 140/90 mmHg.

Tuy nhiên, đối với bệnh nhân tăng huyết áp kèm theo các bệnh liên quan như đái tháo đường hoặc bệnh thận mãn tính, bác sĩ sẽ đề nghị một liệu trình điều trị nghiêm ngặt hơn để giữ cho huyết áp ổn định ở mức dưới 130/80 mmHg.

Người bệnh cần đo kiểm tra huyết áp tại nhà mỗi ngày bằng cách trang bị cho mình một chiếc máy đo huyết áp cá nhân.

Kiểm tra HA tại nhà thường xuyên: Nên kiểm tra huyết áp 2 lần vào buổi sáng và 2 lần vào buổi tối mỗi ngày tại nhà. Điều này sẽ giúp người bệnh xác định loại thuốc đang sử dụng có hiệu quả hay không. Đồng thời, cho biết các nguyên nhân giúp người bệnh kiểm soát huyết áp tốt.

Nếu chỉ số huyết áp cao hơn 180/120 mmHg, hãy nằm nghỉ khoảng 5’ và đo lại. Nếu con số đó vẫn không thay đổi kèm theo 1 trong các biểu hiện sau: cơn đau ngực, khó thở, đau lưng, yếu/liệt, thay đổi thị lực, đau đầu, buồn nôn hoặc khó nói. Hãy gọi cấp cứu ngay.

*Chế độ dinh dưỡng

Nên

Giảm cân giúp cho tâm thất trái của tim dễ dàng bơm máu hơn. Theo một nghiên cứu giảm (7,7kg) sẽ giảm HA tâm thu xuống 8,5mmHg và HA tâm trương 6,5mmHg.

Chế biến món ăn dưới dạng hấp, luộc

Uống nhiều nước (2-3 lít nước/ngày).

Giảm cân: Nếu bạn thừa cân, giảm cân có thể tạo ra sự khác biệt lớn cho sức khỏe tim mạch của bạn.  Theo một nghiên cứu giảm (7,7kg) sẽ giảm HA tâm thu xuống 8,5mmHg và HA tâm trương 6,5mmHg.

Bổ sung thực phẩm giàu Kali có nhiều trong rau quả như khoai và đậu đỗ, rau dền, dưa chuột, bắp cải, súp lơ, su hào, carot, xà lách, đậu cove, giá đỗ, cải xoong, cà chua, cam ,chanh, chuối, mận, mơ, dưa hấu.

Bổ sung thức ăn có nhiều Canxi: Sữa tách bơ, và các chế phẩm của sữa là nguồn cung cấp canxi.

Nên ăn những thịt có chứa ít chất béo như: thịt bò nạc, thịt gà nạc, thịt thăn lợn, cá nạc,…

Nên ăn dầu thực vật chế từ đậu nành, lạc, vừng để thay thế mỡ động vật

Hạn chế

Hạn chế hoặc không hút thuốc lá, lào: Thuốc lá, lào tổn thương thành mạch và làm xơ cứng động mạch, từ đó làm tăng huyết áp.

Hạn chế rượu bia, nước có ga, cà phê, trà đặc và các chất kích thích khác;

Hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp;

Hạn chế ăn các phủ tạng động vật (óc,tim, gan, bầu dục, lòng đỏ trứng gà).

Hạn chế muối (dưới 6g/ngày): nên ăn nhạt để giảm huyết áp. Điều này giúp giảm áp lực lên các động mạch, qua đó kéo theo giảm huyết áp.

Tránh bị lạnh đột ngột.

*Chế độ sinh hoạt

Giữ tâm trạng vui vẻ thoải mái

Giữ tâm trạng vui vẻ, thoải mái, hạn chế tối đa stress là cách phòng tránh, duy trì và kiểm soát huyết áp tốt nhất.

Đối phó căng thẳng, stress bằng cách  thiền định, nghe nhạc êm dịu, nghỉ ngơi và thư giãn.

Ngủ đủ giấc

Mỗi ngày đảm bảo ngủ đủ 8 tiếng, đi ngủ trước 22h và thức dậy lúc 6h, buổi trưa nên có một giấc ngủ ngắn khoảng 30-45 phút là cách hỗ trợ chữa bệnh huyết áp cao hiệu quả.

*Thể dục thể thao hợp lý

Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo rằng: tập thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày sẽ rất tốt cho tim mạch.

Muốn đạt lợi ích thật sự cho tim mạch, cần phải đi hơi nhanh, khi thấy ra mồ hôi sâm sấp và hơi thở gấp một chút là tốt. Nếu trời lạnh, nên mặc đủ ấm lúc mới đi, sau đó người nóng lên thì cởi bớt khăn, áo ra cầm tay, đi thấy “vừa sức” thì kết thúc buổi tập.

Chạy chậm là môn luyện tập rất tốt cho người có huyết áp tăng cao. Khi bắt đầu, bạn hãy chạy thật chậm, sau đó, nhanh dần lên. Và khi thấy chớm mệt thì chạy chậm dần lại, rồi chuyển sang đi bộ trước khi kết thúc buổi tập.

Bóng bàn, cầu lông là những môn thể thao nhẹ nhàng, an toàn với người bệnh.

Cười đùa trong khi chơi cũng rất tốt cho người mắc bệnh tim mạch.

Dưỡng sinh, Yoga: các môn này tác động đến hoạt động thần kinh trung ương, hệ hô hấp và tim mạch cho nên có tác dụng tốt đến sức khỏe.

Đi thang bộ thay vì đi thang máy.

Dừng lại ở trạm xe bus cách điểm đến 1 hoặc 2 trạm và đi bộ trong quãng đường còn lại.

Đi xe đạp, tập nhảy.

2.Điều trị bằng thuốc:

Sử dụng thuốc đều đặn theo chỉ định của bác sĩ

Người bệnh cần phải dùng thuốc đều đặn theo đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không được tự ý ngưng thuốc, điều chỉnh liều lượng thuốc. Việc điều trị bệnh huyết áp cao thường phải sử dụng thuốc suốt đời.

Các loại Thuốc điều trị tăng huyết áp :

Nhóm Thuốc Thuốc thông thường Tác dụng Tác dụng phụ
Thuốc Lợi tiểu Hypothiazid,   Furosemid( Laix, lasilix),   Natrilix SR 1,5 mg, Aldacton 75mg.   tăng thải muối và lượng nước tiểu, đồng thời giúp giảm thể tích máu.    
Thuốc ức chế thụ thể giao cảm bêta:   Carvedilol 12,5mg, metoprolol, atenolol, bisoprolol 5 mg   Thuốc chẹn beta giúp làm chậm nhịp tim và giảm lực co bóp của cơ tim, do đó làm giảm áp lực do tim tạo ra.   mệt mỏi, trầm cảm, liệt dương, ác mộng.  
Thuốc ức chế thụ thể angiotensin II:    Losartan 25mg,   Telmisartan 40mg,   Valsartan,   Candesartan,   Irbesartan   tác dụng trên các thụ thể ở các mô phân bố khắp cơ thể giúp ngăn không cho angiotensin gắn vào chúng, do đó, cũng ngăn ngừa tác dụng co cơ của angiotensin II Gây ho
Thuốc chẹn kênh canxi :   Nifedipine,   Diltiazem,   Verapamil,  Nicarddipine,  amlodipine,   Felodipine giãn cơ ở thành các động mạch, làm giảm sức co bóp của tim.   phù mắt cá chân, mệt mỏi, nhức đầu, táo bón, đỏ mặt.  
Thuốc ức chế men chuyển dạng angiotensin:   Captopril,   Enalapril,   perindopril (Coversyl 4 mg), Lisinopril,   Quinapril,   Fosinopril.   làm ngưng sản xuất angiotensin II – một chất hóa học có tác dụng rất mạnh làm co mạch, khiến huyết áp tăng   chức năng thận suy giảm và tăng lượng kali trong máu, đặc biệt ở những bệnh nhân đã bị tổn thương thận. Ức chế men chuyển đôi khi còn gây ho khan và hiếm khi gặp phù mạch (phù nặng quanh khí quản).  
Thuốc giãn mạch trực tiếp   Nitroprusside, Diazoxide. Thuốc uống bằng đường miệng là Hydralazine và minoxidil.     Giúp giãn mạch làm cho máu chảy với áp lực thấp hơn.    

ĐẶT MUA MINH THÔNG VƯƠNG - DÙNG LÀ HIỆU QUẢ

Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

• Giá bán: 165.000 đồng/hộp 20 viên.
• Giao hàng miễn phí, thu tiền tại nhà.

MUA 6 HỘP TẶNG 1 HỘP

    CÂU HỎI SẢN PHẨM

    CÂU HỎI BỆNH LÝ

    HỎI ĐÁP CÙNG CHUYÊN GIA




      ĐẶT MUA MINH THÔNG VƯƠNG - DÙNG LÀ HIỆU QUẢ

      Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

      MUA 6 HỘP TẶNG 2 HỘP

      • Giá bán: 165.000 đồng/hộp 20 viên.
      • Giao hàng miễn phí, thu tiền tại nhà.

        Giá bán: 165.000/đồng/hộp 20 viên

        (*)Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

        Giá bán: 165.000 đồng/hộp 20 viên

        (*)Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

        MUA 6 HỘP TẶNG 1 HỘP

        (Miễn phí giao hàng tận nhà)

          ĐĂNG KÝ TƯ VẤN




            GIẢI PHÁP CHO CÁC BÁC TRUNG NIÊN, NGƯỜI CAO TUỔI
            BỊ HUYẾT ÁP CAO, MỠ MÁU CAO, TIM MẠCH?

            165.000VNĐ/ Hộp

            *Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

            Hãy dùng MINH THÔNG VƯƠNG ít nhất 3 tháng/đợt để giúp hỗ trợ giảm các triệu chứng: Tê bì nhức mỏi chân tay, đau đầu, cảm giác nặng đầu, hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ. Hỗ trợ tăng lưu lượng tuần hoàn máu não, giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, tăng cường sức khỏe tim mạch. Từ đó giúp hỗ trợ ổn định huyết áp, ổn định nhịp tim.

            MUA 6 HỘP TẶNG 1 HỘP

            (Miễn phí giao hàng tại nhà)